Beschrijving
Auteur: Ton den Boon
Omvang: 144 pagina’s
Uitvoering: paperback
ISBN: 9789086800667
Verschijning: 2007, Uitgeverij Adriaan Heinen
Terug naar Taal en woordenboeken
Beterland, Nederlands van over de grens – Ton den Boon
€ 7,50
Soms zijn we er jaloers op, soms vinden we ze zelfs een beetje gek: woorden uit het Afrikaans, Surinaams, Antilliaans n Vlaams die hun wortels in het Nederlands hebben, maar in onze taal zelf niet (meer) voorkomen. De eerste Nederlandse woorden bereikten Zuid- Afrika, Suriname en de Antillen tijdens de koloniale periode, toen Nederlanders van allerlei rangen en standen met hun eigen dialect en taalgebruik overzeese gebieden beheersten. Van daaruit ontwikkelden de diverse talen zich vanzelf met opmerkelijke woorden: trompoppie (majorette), baaibroek (zwembroek), moltrein (metro), regkom (in orde komen), bijlegfuif (American party), buitenvrouw (maîtresse), vleesbroodje (saucijzenbroodje). En wat te denken van pletterpet (valhelm), amperbroekie (string), hijsbakkie (lift)? Voor het Vlaams geldt dat we daar veel woorden aantreffen die een variant zijn op een Franse term, zoals duimspijker (punaise), wentelwiek (helikopter), gaatjesdrukker (perforator) en droogzwierder (centrifuge). Met recht het ‘betere’ Nederlands van over de grens. De definitie van ieder woord in dit boek is voorzien van tenminste één voorbeeldzin. Een korte inleiding op het geheel biedt ons een blik op de ontwikkelingen die het Nederlands buiten onze huidige landsgrenzen doormaakte. Beterlands is samengesteld door Ton den Boon, hoofdredacteur van De Grote Van Dale.
Het boek kan op verzoek gedateerd en gesigneerd worden door de auteur.
Uitverkocht
Je moet ingelogd zijn om een beoordeling te plaatsen.
Gerelateerde producten
Woorden en hun betekenis – Ton den Boon
[spacer height="5px"]
Weinig zaken lijken zo vanzelfsprekend als de betekenis van woorden. Toch hebben alle woorden een eigen geschiedenis, en is het verband tussen woorden en hun betekenis niet altijd toevallig. Maar wat is dat verband, en hoe ziet die geschiedenis eruit? Woorden en hun betekenis geeft, op basis van een omvangrijke verzameling praktijk-voorbeelden, het antwoord op deze en andere cruciale vragen.
[spacer height="30px"]
In de geest van deze zee – Ton den Boon
[spacer height="5px"]
Hendrik Marsman schreef een van de bekendste en meest geciteerde Nederlandse dichtregels: "Denkend aan Holland zie ik brede rivieren traag door oneindig laagland gaan". Deze regels worden niet alleen vaak geciteerd, getuige de vele variaties en allusies op deze regels blijken ze zich ook uitstekend te lenen als bron van toespelingen. Marsman heeft echter meer 'klassieke versregels' geschreven waarop vaak wordt gevarieerd en gealludeerd, zoals "groots en meeslepend wil ik leven". In de geest van deze zee gaat over zulke toespelingen op het werk van Marsman.
De teksten werden geschreven door Ton den Boon (1962), neerlandicus en literatuurwetenschapper, werkzaam als hoofdredacteur van de Dikke Van Dale en als uitgever van kunstboeken. Daarnaast zijn van hem diverse boeken verschenen over taalvernieuwing, het talige culturele arfgoed en het gebruik van retorische middelen.
De schilderijen werden gemaakt door Hans Wap (1943). Wap volgde de Academie voor beeldende kunsten Rotterdam. Als graficus en als schilder ontving Wap diverse (internationale) prijzen. Zijn werk bevindt zich in vele museale collecties, bedrijfscollecties en privécollecties.
In de geest van deze zee is het vierde deel in de reeks Literaire erflaters. Elk deel van deze reeks is gewijd aan de invloed van een Nederlandse dichter op de Nederlandse taal. Eerder verscheen Maar ik zal heerlijk in mijn vers herrijzen over het werk van Willem Kloos, Een droom die niet gedroomd werd over het werk van Paul van Ostaijen en Twee overzijden, allusies op het werk van Martinus Nijhoff.
[spacer height="30px"]
Verdwijnwoordenboek – Ton den Boon & Julius ten Berge
[spacer height="5px"]
Ooit was er een woord voor de smart van de fietser met een lekke band: 'spijkertjeswee'. Ooit lag er een 'alfabettang' op menig bureau. Ooit werd 'fluks' gelanceerd als het ultieme Nederlandse woord voor vliegtuig. En ooit gingen partnerruilende paren een avondje 'sleutelen'. Maar de wereld verandert en daarmee ook de taal. Al deze woorden zijn nagenoeg verdwenen uit het Nederlands. Ton den Boon (hoofdredacteur van De Grote Van Dale) en Julius ten Berge (taalpublicist en woordenboekmaker) verzamelden een groot aantal woorden, of betekenissen van woorden, die in de loop der tijden uit ons taalgebruik verdwenen zijn. Zij voegden er ruim twintig vermakelijke columns aan toe die ingaan op de achtergronden van deze 'taalverarming'. Omdat ook spelling en stijl van omschrijven vaak veelzeggend veranderd zijn, zijn de oude woordenboeklemma's vrijwel letterlijk overgenomen. Dit maakt het Verdwijnwoordenboek tot een aangenaam gekruide duik in het heel vaak angstwekkend nabije verleden.
Deze uitgave is momenteel niet meer leverbaar. Klik hier voor de vernieuwde druk van het Verdwijnwoordenboek. [spacer height="30px"]
Deze uitgave is momenteel niet meer leverbaar. Klik hier voor de vernieuwde druk van het Verdwijnwoordenboek. [spacer height="30px"]
Zolang de lijm niet loslaat. Invloeden van Lucebert op de Nederlandse taalschat – Ton den Boon
[spacer height="5px"]
Tijdens een voordracht in 1951 presenteerde Lucebert (1924-1994) zich met een woordenboek (de Van Dale?) in de hand als ‘vandaal’ van de Nederlandse taal. Niettemin is bekend dat hij bij het schrijven van zijn poëzie vaak gebruikmaakte van woordenboeken.
Ruim een halve eeuw later wordt duidelijk dat Lucebert van alle moderne dichters misschien wel de grootste invloed op de hedendaagse taal heeft gehad. Het Nederlands heeft tal van gevleugelde woorden aan hem te danken en sommige van Luceberts taalscheppingen worden tot het bezonken talige erfgoed gerekend en staan inmiddels zelf in de Dikke Van Dale. Rijmrat, het besef een broodkruimel te zijn op de rok van het universum en alles van waarde is weerloos zijn daar sprekende voorbeelden van.
Zolang de lijm niet loslaat gaat niet alleen in op Luceberts houding ten aanzien van het woordenboek, maar beschrijft bovendien de schatplichtigheid van het Nederlands aan deze grote dichter en laat zien hoe Lucebert in zijn gedichten woorden en uitdrukkingen heeft gecreëerd en/of herontdekt die vervolgens een eigen leven zijn gaan leiden in onze taal.
Ton den Boon is woordenboekmaker (hoofdredacteur van de Dikke Van Dale), taalpublicist en uitgever van kunstboeken. Bovendien is hij een groot bewonderaar van de gedichten én de teken- en prentkunst van Lucebert.
Bij De Weideblik verschenen ook Lucebert, drukwerk voor anderen van Paul van Capelleveen en Open de kooien van de kunst: gedichttekeningen van Lucebert van Erik Slagter. Ton den Boon stelde in 2007 al een bundel citaten en aforismen van Lucebert samen: Wie Wil Stralen Die Moet Branden.
[spacer height="30px"]
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.